پمپ طبقاتی دسته ای از پمپ های گریز از مرکز می باشد که در آن سیال بجای یک پروانه با عبور از چند پروانه که بصورت سری در کنار هم قرار دارند می گذرد. حداکثر هد پمپ طبقاتی بر خلاف پمپ گریز از مرکز تک که حداکثر 125 متر است می تواند به میزان قابل ملاحظه ای بالا تر رود. شایان ذکر است که در پمپ طبقاتی پمپ های گریز از مرکز بصورت سری بسته میشوند. در صورتیکه پمپ ها بصورت مواز بسته شوند هد تغییری نکرده و این دبی است که به میزان تعداد پمپ افزایش می یابد و در این صورت نام پمپ طبقاتی تعلق نمی گیرد. پمپ طبقاتی نیاز به نیروی محرک و الکتروموتوری قدرتمند برای به حرکت در آوردن ایمپلر های موازی دارد. با نصب پمپ طبقاتی هیچ تغییری در میزان دبی پمپاژ شده صورت نمی پذیرد و این تنها هد خروجی است که افزایش می یابد. آریا صنعت وارد کننده انواع پمپ طبقاتی چدنی، فولادی و استیل در ایران می باشد.
هد پمپ های گریز از مرکز تک طبقه به میزان زیادی به شکل و نوع پره و سرعت دورانی بستگی دارد. زمانی که هد بسیار بالای پمپ نیاز باشد و قابلیت افزایش سرعت دورانی پروانه به سبب شرایط کاری و افزایش هد میسر نباشد پمپ طبقاتی راهکاری اقتصادی برای افزایش هد می باشد. در پمپ طبقاتی در صورتیکه تعداد طبقات بدون تغییر سرعت و ابعاد افزایش یابد، دبی خروجی تغییری نکرده بلکه هد و ارتفاع پمپاژ سیال افزایش می یابد. این در حالی است که با افزایش طبقات توان الکتروموتور متصل ورودی نیز می بایست افزایش پیدا کند. پمپ طبقاتی پند طبقه معمولا در کاربری های فشار بالا در نیروگاه ها و به عنوان پمپ تغذیه بویلر ها مورد استفاده قرار می گیرند. شایان ذکر است که تعداد طبقات در پمپ طبقاتی بصورت ضریب دار به افزایش هد خروجی منجر نمیشوند بدین معنا که هد پمپ طبقاتی 2 طبقه دو برابر هد پمپ تک نمی باشد. آریا صنعت ارائه مشاوره قبل از خرید پمپ طبقاتی همراه با استعلام قیمت و بررسی فنی شرایط کاری بصورت رایگان برای مشتریان عزیز می باشد.
با توجه به اینکه از پمپ طبقاتی اساسا برای بالا بردن هد و ارتفاع پمپاژ سیالات استفاده میشود یکی از سوالات متداول میزان حداکثری هد پمپ طبقاتی می باشد. در پاسخ به این سوال ابتدا باید اشاره نمود که بلحاظ مکانیکی با افزاودن تعداد طبقات در پمپ طبقاتی هو نیز با ضریب برابری بالا نمیرود. بدین معنا که هد پمپ طبقاتی 5 طبقه 5 برابر هد پمپ گریز از مرکز با همان توان نمی باشد. با توجه به افتهایی که در فشار بر اثر اصطکاک، برش و سایش بوجود می آید این میزان با ضریب خاصی محاسبه شده و با افزایش تعداد طبقات پمپ طبقاتی نیز کاهش می یابد. بدین معنا که بعنوان مثال در صورتیکه با استفاده از پمپ طبقاتی 2 طبقه میزان هد 1.7 برابر افزایش داشته باشد با استفاده از پمپ طبقاتی 5 طبقه این میزان هد به 3 برابر تک طبقه افزایش می یابد. باید در نظر داشت که پمپ طبقاتی اساسا برای انتقال آب و وسیالات با ویسکوزیته پایین بالاخص در آسمان خراش ها و برج های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد و با این وجود که هد حداکثر تابع فاکتورهای متفاوتی از توان و ولتاژ پمپ می باشد اما این میزان در حالت حداکثری گاهی به 900 و حتی بالای 1000 ماتر نیز میرسد. شایان ذکر است که اغلب نسبت دبی و هد بصورت خلاف عمل کرده و این نه تنها در مورد پمپ طبقاتی بلکه در مورد الکتروپمپ های دیگر نیز صادق است.
پمپ های طبقاتی به منظور ایجاد هد بالا و انتقال سیال به ارتفاعات بسیار بالا مورد استفاده قرار میگیرند و دارای دبی جریان برابری با پمپ یک طبقه هستند. قیمت پمپ طبقاتی تابع چند فاکتور اصلی می باشد. از آنجا که پمپ طبقاتی در واقع دسته ای از پمپ های گریز از مرکز می باشد قیمت آن نیز تحت تاثیر قیمت هر یک از طبقات پمپ گریز از مرکز تعیین میشود. بنابراین قیمت پمپ طبقاتی به تعداد طبقات پمپ بکار رفته در ساختار، جنس و متریال بکار رفته در تولید پمپ گریز از مرکز که می تواند فولادی، چدنی و یا استیل باشد، توان کاری و میزان دبی خروجی و برند تولید کننده آن باشد. شایان ذکز است در بحث برآورد قیمت تجهیزات صنعتی سیستم تنها قیمت پمپ طبقاتی مد نظر قرار نمیگیرد، بلکه با افزایش تعداد طبقات نیاز به الکتروموتور بسیار قدرتمند برای ایجاد گردش با توان و نیروی گریز از مرکز مناسب می باشد که خود سبب افزایش قیمت مجموع می شود. بعنوان مثال قیمت پمپ طبقاتی محصول کشور چین از نوع سه فاز، با توان کاری حداکثر 150 کیلو وات Kw، مناسب برای آب و سیالات با ویسکوزیته پایین، دارای بدنه چدنی، با هد انتقال سیال 1100 متر و نیازمند به الکتروموتور 3 فاز قدرتمند با توان 250 کیلو وات Kw در بازار جهانی حدود 2500-3000 دلار می باشد. این در حالی است که قیمت پمپ طبقاتی با توان متوسط 1.5 اسب بخار hp، هد جریان حداکثر 52 متر، 4 طبقه با دبی جریان سیال حداکثر 100 لیتر در دقیقه L/min با قابلیت مکش حداکثر 9 متر، سایز دریچه ورودی و خروجی 1 1/4 اینچ ساخت کشور چین در بازار جهانی حدود 100-150 دلار قیمت دارد.
پمپ های طبقاتی دارای مزایا و معایب متعددی هستند که اغلب در مقایسه با دیگر انواع الکتروپمپ مفهوم واقعی خود را پیدا می کند. با در نظر داشت اینکه پمپ های طبقاتی اساسا پمپ هایی از نوع پروانه ای گریز از مرکز هستند به برخی از این ویژگی ها می پردازیم.
در کنار مزایایی که برای پمپ های طبقاتی بر شمرده شد این دسته از الکتروپمپ ها دارای وزن بسیار بالایی هستند که به سبب طبقات متعدد آنها می باشد که از معایب آنها محسوب میشود. علاوه بر این استفاده از چند طبقه پمپ سبب بالا رفتن قیمت این دسته از الکتروپمپ ها نیز شده است که از معایب آن ها محسوب می شود.
مشکلات و عیب در عملکرد پمپ طبقاتی هم می تواند ناشی از عملکرد یک یا چند پمپ بوده و یا مشکل از اتصال سری الکتروپمپ های گریز از مرکز باشد. مشکلات در عملکرد پمپ های طبقاتی را می توان در چند بخش به صورت زیر بررسی نمود.
در صورتیکه پمپ طبقاتی با مشکل عدم چرخش پروانه ها روبرو باشد آسیب به سیستم کوپلینگ و یا قفل شدن پروانه های پمپ از عمده دلایل محسوب می شود.